Linia kolejowa 368 Międzychód - Sieraków - Chrzypsko Wielkie - Szamotuły. Chrzypscy radni nie zgodzili się na współfinansowanie studium

Intensywne działania zmierzające do rewitalizacji linii kolejowych 363 i 368 trwają od 2017 roku. Wtedy przedstawiono list intencyjny dotyczący rewitalizacji. W połowie roku 2017 podpisali go reprezentanci poszczególnych samorządów. Powiat Międzychodzki podjął się roli koordynatora działań w tym zakresie. Zlecono przygotowanie prognozy wielkości ruchu pasażerskiego i towarowego dla tych linii, czyli tak zwanych potoków pasażerów i towarów. Wyniki badań przeszły najśmielsze oczekiwania nawet największych malkontentów. Z opracowania wynikało, że obie linie kolejowe mają potencjał do tego – w kontekście ruchu zarówno pasażerskiego, jak i towarowego – by opłacało się je eksploatować, a ponad 90 proc. ankietowanych osób (z ponad 6 tysięcy przebadanych) chciałoby w przyszłości korzystać z tych linii. W 2018 roku dokument trafił do Urzędu Marszałkowskiego w Poznaniu i stał się załącznikiem wniosku o dokonanie zmian w Planie Transportowym Województwa Wielkopolskiego. W międzyczasie podpisano kolejny list intencyjny pomiędzy Powiatem Międzychodzkim a lubuskimi samorządami położonymi wzdłuż linii kolejowej Międzychód – Gorzów Wielkopolski. List dotyczył chęci wznowienia ruchu na liniach nr 363 Międzychód – Skwierzyna i nr 364 Wierzbno – Międzyrzecz. Działania w sprawie tych linii podjęły także PKP PLK S.A., które umieściły remont jednej z nich, czyli linię 368, na liście potencjalnych inwestycji w ramach Programu Uzupełniania Lokalnej i Regionalnej Infrastruktury Kolejowej Kolej + do 2028 roku. Teraz przyszedł czas na sporządzenie studium wykonalności tego zadania i pojawił się problem. W kosztach nie chce bowiem partycypować Rada Gminy Chrzypsko Wielkie.

Wójt Gminy Chrzypsko Wielkie Edmund Ziółek tłumaczył podczas sesji chrzypskiej rady 25 lutego, że to poważny temat i problem.

- Urząd Marszałkowski w Poznaniu wybrał kryteria, które nie są korzystne dla naszej gminy. Urząd proponuje, by nasza gmina dołożyła do tego blisko 74 tys. zł. To wysokie kwoty, nie powinno tak być. Poza tym w dokumencie pominięto uczestnictwo Gminy Pniewy, choć ona także jest tym zainteresowana. Musimy jednak podjąć dla nas decyzję strategiczną. Ja jestem za tym, by tę linię odbudować, choć kwota dla nas jest ogromna. Jeśli rada wyrazi na to zgodę, to chciałbym uspokoić, że nie odbędzie się to kosztem naszych inwestycji. Będziemy mieli dodatkowe pieniądze z renty planistycznej i opłaty adiacenckiej, więc z tego byśmy to finansowali – podkreślił wójt.

- Nasze obawy są takie, by w przyszłości Gmina Chrzypsko Wielkie nie musiała ponosić kosztów administrowania chrzypskim odcinkiem tej linii, kosztem naszych lokalnych inwestycji. Ja jestem na nie – stwierdził Przewodniczący Rady Gminy Chrzypsko Wielkie Mariusz Kamyszek.

Wtórował mu radny Zbigniew Radzi, który zaznaczał, że linii 368 nie ma w wykazie strategicznych linii w kraju, więc jej odbudowa nie będzie mogła być finansowana z budżetu państwa.

- W tym projekcie ciągle jest zbyt wiele niewiadomych. Lepiej te dodatkowe pieniądze wykorzystać na nasze inwestycje gminne, a nie na niewiadome – zaznaczył radny Tomasz Jurgowiak.

Ostatecznie pięcioro radnych poparło opinię współfinansowania projektu (Paweł Banaszkiewicz, Marcin Góźdź, Karolina Jarysz, Andrzej Szukała i Dorota Wolska) siedmiu było przeciwnych (Jerzy Bertrandt, Stanisław Borowiak, Marek Borowicz, Tomasz Jurgowiak, Mariusz Kamyszek, Piotr Kubzdyl i Piotr Wicenty), a trzech wstrzymało się od głosu (Andrzej Milka, Zbigniew Radzi i Mikołaj Tuszyński).

Już po głosowaniu na chrzypską radę wylała się fala krytyki mówiąca o tym, że negatywna opinia radnych może postawić pod znakiem zapytania cały projekt. Mówi się też o możliwej realizacji zadania z pominięciem Chrzypska Wielkiego. W związku z tym chrzypscy radni, także w kuluarach przyznają, że ich decyzja może jeszcze ulec zmianie.

Starosta Międzychodzki Rafał Litke, jako lider porozumienia samorządów w regionie w sprawie odbudowy połączeń kolejowych zaznacza, że bardzo liczy na to, że radni z Chrzypska Wielkiego zmienią jednak zdanie.

- To pozwoli nam zbliżyć się do tego, by nasz projekt znalazł się w kolejnym etapie Programu Kolej +, a wtedy już połączenie Międzychodu z Poznaniem stanie się bardzo prawdopodobne – mówi Rafał Litke.

Jeśli dojdzie do tego, że powstanie studium, to następnym krokiem będzie wykonanie dokumentacji technicznej i w końcu znalezienie pieniędzy na remont. Według szacunków może to kosztować ok. 350 mln zł. Do programu Kolej + zgłoszono 79 propozycji (w tym pięć z Wielkopolski). Program dla całego kraju jest wart 6,6 mld zł, w tym 5,6 mld zł stanowią środki budżetu państwa i ok. 1 mld to środki jednostek samorządu terytorialnego. Rywalizacja o pieniądze będzie więc ogromna, a program musi być zrealizowany do 2028 roku. Warto też zaznaczyć, że poza tym w 2020 roku Zarząd Województwa Wielkopolskiego zgłosił modernizację linii kolejowej nr 368 do alternatywnego finansowania w ramach Krajowego Planu Odbudowy (KPO).

Warto też zaznaczyć, że wśród samorządów znajdujących się przy liniach nr 363 i 368 ktoś kiedyś zaszczepił teorię, że jak linie te zostaną reaktywowane, to te samorządy będą musiały je utrzymywać. Nie jest to prawdą. Utrzymywaniem linii kolejowych w kraju zajmuje się spółka PKP PLK. Rolą samorządów będzie stworzenie niezbędnej infrastruktury wokół stacji kolejowych typu przystanki kolejowe, parkingi, oświetlenie itd., a rolą samorządu wojewódzkiego zakup taboru.