Szamotuły. Spacerowali poznając historię ulicy Dworcowej [ZDJĘCIA]

W sobotę, 27 czerwca w Szamotułach odbył się kolejny - czwarty już Spacer z Historią. Chętnych do udziału w nim nie brakowało - przy dzwonnicy znajdującej się nieopodal kościoła pw. św. Krzyża, gdzie w samo południe rozpoczęła się wędrówka śladami dziejów miasta, zgromadziło się kilkadziesiąt osób. Spotkanie prowadzili: Piotr Nowak, Agnieszka Krygier-Łączkowska i Łukasz Bernady. Tym razem uczestnicy projektu mogli zapoznać się z pasjonującą i w istocie niezwykłą historią ulicy Dworcowej, która niewątpliwie jest reprezentatywną częścią Szamotuł.

Przy miejscu pamięci na ulicy Franciszkańskiej grupa szamotulan przeniosła się w czasie do okresu międzywojnia. Koniec lat 30. XX wieku był dla Szamotuł czasem prężnego rozwoju. Przerwał go jednak wybuch II wojny światowej. Ciekawostek związanych z wojenną zawieruchą również nie brakowało. Słuchacze chłonęli je z zapartym tchem.

Gdy zawitali zaś pod dawny dom handlowy na ich twarzach pojawiły się szczere uśmiechy, a w pamięci wielu odżyły wspomnienia. Prowadzący spacer podkreślili rolę, jaką obiekt odegrał w życiu miasta, dokładając swoją własną cegiełkę do jego rozwoju. Pozostając jednak przy historiach związanych z okresem wojny, szamotulanie raczeni byli kolejnymi ciekawostkami oraz nieznanymi dotąd faktami. Okazuje się, że w miejscu dawnego domu handlowego mieściła się niegdyś fabryka powozów i wozów Michała Dorny pochodzącego z Kępy, a także jego dom.

Agnieszka Krygier - Łączkowska, Łukasz Bernady oraz Piotr Nowak odkryli przed słuchaczmi również historię szamotulskiej meblarni, która nie tak dawno temu zniknęła z miejskiej przestrzeni (została rozebrana). Założona w 1897 roku przez braci Koerpel początkowo była tylko stolarnią, mającą zaspokajać potrzeby mieszkańców, jednak zakład rozrósł się w kolejnych latach tak bardzo, że finalnie przekształcił się w fabrykę mebli. Dzięki niej bracia Karl i Max Koerpel stali się największymi przedsiębiorcami w mieście.

Do upadku meblarni przyczyniła się wojna, w wyniku której rodzina Koerpelów musiała wyjechać z Szamotuł. Przez długie lata tułali się, żyjąc w wielkiej biedzie. Pracownicy ówczesnego zakładu nie zapomnieli jednak o tych, którzy dali im pracę i nie szczędzili sił oraz środków, by wesprzeć rodzinę.

W latach 80. XX wieku natomiast meblarnia została przejęta przez Obornickie Zakłady Meblarskie. Czasy te wielu uczestników spaceru zapamiętało zresztą doskonale, wspominając odgłos pracujących maszyn, jaki dobiegał z głównej hali, która jeszcze do niedawna mieściła się tuż przy ulicy Dworcowej. A jednak zaskoczeń nie brakowało. Największe zdumienie wśród szamotulan wywołała informacja o drużynie piłkarskiej, która w latach świetności meblarni reprezentowała zakład.

Spacerowicze skierowali się następnie w stronę parku Kościuszki, pozwalając sobie na krótki postój przy Urzędzie Miasta i Gminy Szamotuły. Oczywiście, w tym miejscu nie mogło zabraknąć opowieści o Konstantym Schollu, który w okresie międzywojnia zasiadał na fotelu burmistrza, zapisując się zarazem w historii regionu złotymi zgłoskami. Był on pierwszym włodarzem Szamotuł po odzyskaniu przez Polskę niepodległości. W trakcie pełnienia urzędu znacząco przyczynił się do rozwoju miasta. Warto zaznaczyć, że to właśnie z jego inicjatywy zaadaptowano baraki na mieszkania, pobudowano domy komunalne i przytulisko dla osób starszych, utworzono nowe targowisko, wybudowano też szkołę powszechną (obecnie to Szkoła Podstawowa nr 1). Niestety, kadencję Scholla przerwała nagła śmierć - zginął w wypadku samochodowym w 1930 roku. Został zapamiętany jako bardzo lubiany i szanowany burmistrz, a przede wszystkim zaś jako dobry gospodarz miasta.

Przy ulicy Dworcowej znajdowały się niegdyś aż 3 parki. Jeden z nich – park Dąbrowskiego zlokalizowany był nieopodal dzisiejszego marketu Lidl (część dawnej olejarni), drugi – imienia Zalewskiego mieścił się obok dworca, w sąsiedztwie wieży ciśnień. Trzeci z nich został zachowany – to właśnie park Kościuszki. Uśmiechy na twarzach uczestników spaceru wywołała historia o tym jak w 1927 roku właściciel olejarni umieścił w lokalnej gazecie ogłoszenie, zachęcające mieszkańców do udziału w darmowym słuchaniu muzyki w parku. Zamontował on przy olejarni tubę o średnicy 2 metrów, której dźwięk miał być słyszany nawet na odległość 1 kilometra.

Zlokalizowane w pobliżu ulicy Dworcowej „Jeziórko” również ma swoją historię. W latach 80. XX wieku w mieście wybudowana została oczyszczalnia ścieków, która - jak się okazuje - miała zapobiec przykrym zapachom dochodzącym z tegoż zbiornika. Wcześniej bowiem, to właśnie tu spływały ścieki.

Ostatnim punktem na trasie historycznego spaceru była kolejowa wieża ciśnień. Rozbudowa infrastruktury kolejowej stanowiła niezwykle ważny krok na drodze do rozwoju miasta. Pierwszy pociąg z Szamotuł odjechał 10 sierpnia 1848 roku o godzinie 10:43. Podkreślony został również fakt, że w czasach epidemii cholery, to właśnie kolej przyczyniła się w znacznym stopniu do rozprzestrzenienia choroby.

Sobotnie spotkanie zakończyły gromkie brawa. Zainteresowani mogli wraz z prowadzącymi spacer udać się jeszcze do Szamotulskiego Ośrodka Kultury, aby zakupić wydaną niedawno przez magistrat monografię „Szamotuły – dzieje miasta”, autorstwa Piotra Nowaka. Podpisując kolejne egzemplarze Nowak wskazywał na ogromny wkład Agnieszki Krygier-Łączkowskiej, bez której pomocy i wsparcia praca nad publikacją byłaby jeszcze większym wyzwaniem.

Czwarta odsłona Spaceru z Historią odbyła się w bardzo miłej i pełnej pasji atmosferze. Uczestnicy już nie mogą się doczekać kolejnego spotkania.